Trong mọi công trình kiến trúc, từ nhà ở dân dụng đến các tòa nhà phức hợp, kỹ thuật xây tường gạch đóng vai trò là một trong những công đoạn nền tảng, định hình không gian và góp phần quan trọng vào sự vững chắc cũng như tính thẩm mỹ tổng thể. Một bức tường được xây đúng kỹ thuật không chỉ đảm bảo khả năng chịu lực (đối với tường chịu lực), bao che, ngăn chia không gian mà còn là tiền đề cho các công tác hoàn thiện sau này.
Để có được những bức tường gạch chất lượng, bền đẹp theo thời gian, việc nắm vững và tuân thủ quy trình xây tường gạch chuẩn là điều kiện tiên quyết. Trong bài viết này, AI Design sẽ chia sẻ chi tiết các bước thực hiện, những lưu ý quan trọng và kinh nghiệm thực tế, giúp bạn hiểu rõ hơn về công tác xây tường gạch.
1. Tường gạch là gì? Vai trò và các yêu cầu kỹ thuật cơ bản
1.1. Khái niệm và chức năng của tường gạch trong công trình
Tường gạch là bộ phận kết cấu dạng tấm đứng, được tạo thành từ việc liên kết các viên gạch (gạch đất nung, gạch không nung...) với nhau bằng vữa xây. Tường gạch có các chức năng chính sau:
- Bao che công trình: Tạo thành lớp vỏ bảo vệ không gian bên trong khỏi các yếu tố thời tiết (nắng, mưa, gió...).
- Ngăn chia không gian: Phân chia các khu vực chức năng khác nhau bên trong ngôi nhà (phòng khách, phòng ngủ, bếp, WC...).
- Chịu lực (đối với tường chịu lực): Một số loại tường gạch được thiết kế để tham gia vào hệ kết cấu chịu lực của công trình, đỡ tải trọng từ sàn, mái truyền xuống móng.
- Cách âm, cách nhiệt, chống cháy: Tùy thuộc vào loại gạch và độ dày tường, tường gạch góp phần vào khả năng cách âm, cách nhiệt và chống cháy cho công trình.
- Thẩm mỹ: Hình thức, màu sắc và cách hoàn thiện tường gạch ảnh hưởng lớn đến vẻ đẹp kiến trúc của ngôi nhà.
1.2. Yêu cầu kỹ thuật đối với một bức tường gạch chất lượng
Một bức tường gạch được coi là đạt chuẩn kỹ thuật khi đáp ứng các yêu cầu sau:
- Độ thẳng đứng và độ phẳng: Tường phải thẳng đứng theo phương dây dọi, mặt tường phải phẳng, không lồi lõm, cong vênh.
- Mạch vữa: Mạch vữa ngang và đứng phải đều đặn, no đầy vữa, đặc chắc và có độ dày theo tiêu chuẩn (thường 8-12mm cho mạch ngang, 8-10mm cho mạch đứng).
- Liên kết vững chắc: Các viên gạch phải được liên kết chặt chẽ với nhau và với các kết cấu khác (cột, dầm, sàn).
- Đúng kích thước hình học: Chiều dày, chiều cao, chiều dài tường phải đúng theo bản vẽ thiết kế.
- Không trùng mạch: Các mạch vữa đứng của các lớp gạch không được trùng nhau (trừ trường hợp xây gạch trang trí có chủ đích).
2. Lựa chọn vật liệu cho kỹ thuật xây tường gạch hoàn hảo
Chất lượng của tường gạch phụ thuộc lớn vào vật liệu đầu vào.
2.1. Các loại gạch xây tường phổ biến và đặc điểm
Việc lựa chọn loại gạch phù hợp với từng vị trí và yêu cầu công trình là rất quan trọng. Các loại gạch chính bao gồm:
- Gạch đất sét nung:
- Gạch đặc: Chịu lực cao, chống thấm tốt, dùng cho tường chịu lực, tường móng, khu vực ẩm ướt.
- Gạch lỗ (2 lỗ, 4 lỗ, 6 lỗ/gạch Tuynel): Nhẹ hơn, cách nhiệt tốt hơn, thường dùng cho tường ngăn không chịu lực hoặc tường bao cần giảm tải.
- Gạch không nung:
- Gạch bê tông khí chưng áp (AAC): Siêu nhẹ, cách âm, cách nhiệt, chống cháy vượt trội. Phù hợp cho nhà cao tầng, vách ngăn cần cách âm.
- Gạch bê tông (gạch block/xi măng cốt liệu): Cường độ cao, chịu lực tốt, dùng cho tường rào, tường bao, móng.
- Để có lựa chọn tối ưu nhất cho từng hạng mục, mời bạn tham khảo bài viết chi tiết: Nên chọn loại gạch nào xây nhà? Loại gạch xây nhà tốt nhất cho nhà bạn.
2.2. Vữa xây tường: Thành phần và tỷ lệ trộn chuẩn
Vữa là chất kết dính các viên gạch. Chất lượng vữa ảnh hưởng trực tiếp đến độ bền của tường.
- Thành phần: Xi măng, cát sạch, nước. Có thể thêm phụ gia để tăng tính năng (chống thấm, tăng độ dẻo...).
- Tỷ lệ trộn (Cấp phối): Phải tuân theo mác vữa yêu cầu trong thiết kế (ví dụ M50, M75, M100). Tỷ lệ xi măng : cát phổ biến thường từ 1:3 đến 1:6 tùy loại cát và mác vữa.
- Yêu cầu: Cát phải sạch, không lẫn tạp chất hữu cơ, đất sét. Xi măng đúng chủng loại, còn hạn sử dụng. Nước trộn phải sạch. Vữa trộn phải đều, dẻo, không quá khô cũng không quá nhão.
3. Quy trình và kỹ thuật xây tường gạch đúng tiêu chuẩn AI Design
Tại AI Design, quy trình xây tường gạch được thực hiện tỉ mỉ qua các bước sau, đảm bảo chất lượng và thẩm mỹ:
3.1. Bước 1: Chuẩn bị mặt bằng và vật liệu thi công
- Vệ sinh mặt bằng: Làm sạch bề mặt móng, dầm, sàn nơi chân tường sẽ được xây. Loại bỏ bụi bẩn, vữa thừa, tạp chất.
- Tập kết vật liệu:
- Gạch: Vận chuyển đến vị trí xây, xếp gọn gàng. Tưới ẩm gạch đất nung trước khi xây (để gạch không hút nước quá nhanh từ vữa). Gạch không nung thường không cần tưới hoặc chỉ làm ẩm nhẹ.
- Vữa: Trộn vữa theo đúng cấp phối, đủ khối lượng cho từng đợt xây.
- Dụng cụ: Bay xây, bàn xoa, thước xây, dây căng, quả dọi, nivô (thước thủy), máy cắt gạch (nếu cần), búa, xe rùa...
3.2. Bước 2: Định vị, căng dây và xây lớp gạch móng (lớp gạch đầu tiên)
Đây là bước cực kỳ quan trọng, quyết định độ thẳng và vuông góc của cả bức tường.
- Định vị tim tường: Dựa vào bản vẽ thiết kế, xác định chính xác vị trí tim tường trên mặt bằng.
- Căng dây lèo: Căng dây lèo (dây chuẩn) theo hai phương dọc và ngang để xác định đường biên và cao độ của tường. Dây phải thẳng, căng và đúng vị trí.
- Xây lớp gạch đầu tiên (lớp khóa): Lớp gạch này phải được xây thật cẩn thận, đảm bảo phẳng, thẳng theo dây lèo và đúng cao độ. Đây là cơ sở cho các lớp gạch tiếp theo.
3.3. Bước 3: Kỹ thuật trải vữa và đặt gạch các lớp tiếp theo
- Trải vữa: Dùng bay trải một lớp vữa đều lên bề mặt lớp gạch dưới hoặc bề mặt móng, với độ dày mạch vữa ngang khoảng 10-15mm.
- Đặt gạch: Nhẹ nhàng đặt viên gạch lên lớp vữa, căn chỉnh theo dây lèo và dùng tay hoặc cán bay gõ nhẹ để gạch bám chắc vào vữa và đạt đúng vị trí, cao độ. Vữa thừa ở mạch phải được gạt bỏ.
- Mạch vữa đứng: Trải một lớp vữa vừa đủ lên cạnh viên gạch sẽ được đặt tiếp theo, hoặc quăng vữa vào đầu viên gạch đã đặt. Độ dày mạch đứng khoảng 8-12mm.
- Nguyên tắc câu gạch (Bonding): Không được để trùng mạch đứng giữa các hàng gạch. Các viên gạch ở hàng trên phải được đặt lệch mạch so với hàng dưới (thường là lệch 1/2 viên hoặc 1/4 viên). Các kiểu câu gạch phổ biến bao gồm câu công chữ (stretcher bond), câu chữ đinh (header bond)...
- Kiểm tra liên tục: Trong quá trình xây, thường xuyên dùng quả dọi, nivô để kiểm tra độ thẳng đứng của tường và thước để kiểm tra độ phẳng.
3.4. Bước 4: Chèn vữa và miết mạch
- Chèn vữa: Đảm bảo tất cả các mạch vữa (ngang và đứng) đều được chèn no đầy vữa, không để rỗng hoặc thiếu vữa, vì đây là nguyên nhân gây thấm và giảm khả năng chịu lực.
- Miết mạch: Khi vữa bắt đầu se mặt, dùng bay miết các mạch vữa cho phẳng, gọn gàng, hoặc tạo hình mạch lõm nhẹ tùy theo yêu cầu thẩm mỹ.
3.5. Bước 5: Xử lý các chi tiết kỹ thuật khác
- Góc tường, vị trí giao cắt tường: Phải đảm bảo các bức tường giao nhau được câu chắc chắn, đúng kỹ thuật.
- Chèn khuôn cửa: Chừa và xây chèn khuôn cửa (nếu có) theo đúng kích thước thiết kế, đảm bảo khuôn cửa được neo giữ vững chắc.
- Để lỗ chờ kỹ thuật: Chừa các lỗ chờ để đi đường ống điện, nước theo bản vẽ ME.
- Chừa râu thép liên kết: Tại các vị trí tường xây tiếp giáp với cột, dầm bê tông, cần chừa sẵn râu thép chờ để tăng cường liên kết.
3.6. Bước 6: Vệ sinh bề mặt tường và bảo dưỡng (nếu cần)
- Sau khi xây xong một đoạn tường, vệ sinh bề mặt tường, loại bỏ vữa rơi vãi.
- Đối với tường xây bằng gạch đất nung trong điều kiện thời tiết quá khô nóng, có thể cần tưới nước bảo dưỡng nhẹ để vữa không bị khô quá nhanh gây nứt.
Tại Dự án Farm House - Cần Giờ, toàn bộ hệ tường bao và tường ngăn được AI Design thi công bằng gạch ống tuynel chất lượng cao. Kỹ thuật xây tường gạch được giám sát chặt chẽ, đảm bảo các mạch vữa đều, tường thẳng và các góc cạnh sắc nét, tạo nền tảng vững chắc cho công tác tô tường hoàn thiện sau này.
4. Những lỗi thường gặp khi xây tường gạch và kinh nghiệm phòng tránh từ AI Design
- Tường bị nghiêng, không thẳng đứng, không phẳng:
- Nguyên nhân: Không căng dây lèo hoặc dây lèo bị chùng, không kiểm tra bằng quả dọi, nivô thường xuyên.
- Phòng tránh (AI Design): Luôn sử dụng dây lèo chuẩn, kết hợp máy laser định vị. Kiểm tra độ thẳng đứng, độ phẳng sau mỗi vài lớp gạch.
- Mạch vữa không đều, không no vữa (bọng mạch):
- Nguyên nhân: Tay nghề thợ kém, trải vữa không đều, không chèn đủ vữa.
- Phòng tránh (AI Design): Thợ có tay nghề, giám sát kỹ thuật miết mạch, đảm bảo vữa lấp đầy các khe.
- Trùng mạch gạch (trùng mạch đứng):
- Nguyên nhân: Thợ không chú ý hoặc không biết cách câu gạch.
- Phòng tránh (AI Design): Tập huấn và yêu cầu thợ tuân thủ nguyên tắc câu gạch (thường là công chữ).
- Tường bị nứt sau khi xây:
- Nguyên nhân: Co ngót vữa do trộn không đúng tỷ lệ hoặc bảo dưỡng không tốt; lún móng; liên kết giữa tường và cột/dầm không tốt; tường quá dài/cao không có bổ trụ hoặc giằng tường.
- Phòng tránh (AI Design): Kiểm soát chất lượng vữa, bảo dưỡng ẩm. Đảm bảo kết cấu móng, cột, dầm vững chắc. Sử dụng râu thép chờ, lưới thép ở các vị trí tiếp giáp. Tham khảo các giải pháp kỹ thuật thi công tiên tiến để hạn chế nứt.
- Tường bị thấm nước:
- Nguyên nhân: Mạch vữa không no, gạch hút ẩm cao không được xử lý, không có lớp chống thấm cho tường bao ở vị trí tiếp xúc mưa nhiều.
- Phòng tránh (AI Design): Đảm bảo mạch vữa no kín. Tư vấn sử dụng gạch có độ hút nước thấp hoặc các biện pháp chống thấm bổ sung cho tường ngoài.
5. AI Design: Cam kết chất lượng kỹ thuật xây tường gạch hoàn hảo
Tại AI Design, chúng tôi hiểu rằng mỗi bức tường là một phần tạo nên sự vững chãi và vẻ đẹp của ngôi nhà. Vì vậy, kỹ thuật xây tường gạch luôn được chú trọng:
- Vật liệu chất lượng: Tư vấn và sử dụng các loại gạch, xi măng, cát đạt tiêu chuẩn.
- Đội ngũ thợ lành nghề: Có kinh nghiệm, được đào tạo về kỹ thuật và an toàn lao động.
- Giám sát chặt chẽ: Kỹ sư hiện trường của AI Design giám sát từng công đoạn, đảm bảo tuân thủ bản vẽ và tiêu chuẩn kỹ thuật.
Chất lượng tường xây là nền tảng vững chắc cho các công đoạn hoàn thiện tiếp theo, và là một phần không thể thiếu trong dịch vụ xây nhà trọn gói mà AI Design cung cấp.
6. Kết luận
Kỹ thuật xây tường gạch đúng chuẩn là yếu tố cơ bản nhưng vô cùng quan trọng, quyết định đến độ bền, sự an toàn và tính thẩm mỹ của công trình. Việc lựa chọn vật liệu phù hợp, chuẩn bị mặt bằng kỹ lưỡng, tuân thủ quy trình thi công và có sự giám sát chặt chẽ sẽ giúp bạn sở hữu những bức tường vững chắc, bền đẹp cùng năm tháng.
Hy vọng những chia sẻ về kinh nghiệm xây tường gạch từ AI Design sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức hữu ích. Nếu bạn đang tìm kiếm một đơn vị thi công chuyên nghiệp, tận tâm, có khả năng hiện thực hóa ngôi nhà mơ ước của bạn với chất lượng cao nhất, hãy liên hệ ngay với AI Design.
—
AI Design - Tiên phong kiến tạo giá trị bền vững cho ngôi nhà của bạn!
- Hotline: 0936 103 193
- Email: info@aidesign.vn
- Website: aidesign.vn
- Văn phòng AI Design: 74/20 Bàu Cát 1, P. 14, Q. Tân Bình, TP. HCM